به برکت عزت حاصل از خون پاک شهدا و مجاهدت رزمندگان، آزادگان و جانبازان هیچ نیرویی نمیتواند بنای مستحکم نظام اسلامی را تهدید کند.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی وزارت دادگستری، محمود عباسی معاون حقوق بشر و امور بینالملل وزیر دادگستری، در سومین کنگره بینالمللی شهدای جهان اسلام که در سالن همایشهای باغ موزه دفاع مقدس و ترویج فرهنگ مقاومت برگزار شد، در زمینه حمایت از حقوق کودکان در پرتو آموزههای حقوق بینالملل بشردوستانه به ایراد سخنرانی پرداخت.
وی در ابتدا با گرامی داشت یاد و خاطره شهدای گرانقدر انقلاب اسلامی و امام شهیدان گفت: همانگونه که مقام معظم رهبری فرمودند در مسأله شهادت، آنچه که اهمیت بسیار دارد این است که یک انسان به برکت گذشت و فداکاری، خود را به صف انسانهای برگزیده ملحق میکند. خداوند اجر شهدا را در آخرت به صورت کامل عطا میکند و عزت امروز اسلام و مسلمین، ثمره خون شهدای عزیز و پاداش دنیایی، آنان است.
به برکت عزت حاصل از خون پاک شهدا و مجاهدت رزمندگان، آزادگان و جانبازان هیچ نیرویی نمیتواند بنای مستحکم نظام اسلامی را تهدید کند. ملت ایران از آغاز انقلاب تاکنون در مقابل تمامی توطئههای دشمنان اسلام، مقاوم، مستحکم و پیروز ایستاده است و دشمن نیز بارها به شکست خود و قدرت و قوت اسلام و نظام اسلامی اعتراف کرده است.
وی در ادامه سخنان خود تأکید کرد: «رژیم کودککش» بهعنوان بخش مهمی از ادبیات سیاسی مقام معظم رهبری که واقعیت تلخ و مهمی را به اذهان متبادر میکند، همزمان با حملات رژیم اشغالگر قدس علیه نوار غزه مورد تأکید بیشتری قرار گرفت. این در حالی بود که ایشان در سال 1391 نیز در سخنرانی خود از این اصطلاح استفاده کرده بودند. اقدامات ضدبشری صهیونیستها بهویژه کشتن کودکان فلسطینی در حالی است که بیشترین تلفات از غیرنظامیان فلسطینی را کودکان و زنان تشکیل میدادند و همچنین طبق منابع خبری 80 درصد از کودکانی که هدف حملات رژیم اشغالگر قدس قرار گرفتهاند، با معلولیت دائمی مواجه هستند.
ورود اصطلاح مقام معظم رهبری بر «کودککشی» اسرائیل، اقدامات این رژیم در حیطه نقض حقوق بشر در عرصه بینالملل را بیش از پیش مورد تأکید قرار داد و موجب شد تا پدافند دیپلماتیک قابل قبولی در مقابل سیاست «دفاع از خود» اسرائیل که در جنگ دنبال میکرد، شکل بگیرد.
در همین راستا بان کی مون دبیر کل سازمان ملل متحد، در یکی از واکنشهای خود به اقدامات اسرائیل در برابر کودکان فلسطینی اظهار داشت: «هیچ چیز شرمآور از حمله به کودکانی که در خواب هستند، نیست.» و سازمان ملل متحد درباره کشتار کودکان از سوی نظامیان توسط رژیم صهیونیستی هشدار داد.
اولاند رئیس جمهور فرانسه نیز که در روزهای آغازین جنگ با اسرائیل اعلام همبستگی کرده و «حفظ امنیت شهروندان اسرائیل» را توجیه قابل قبولی برای حملات اسرائیل میدانست، کشتار اسرائیل در نوار غزه به ویژه کودکان را «قتل عام» توصیف کرد و خواستار اقدام برای پایان خشونتها شد. لوران فابیوس وزیر امور خارجه فرانسه یکی از سنگینترین محکومیتها علیه اسرائیل را مطرح کرد و با اشاره به اسرائیل گفت که نگرانیهای امنیتی نمیتواند «قصابی غیرنظامیان» را توجیه کند. وی افزود: «حق امنیت برای اسرائیل یک موضوع کلی است اما این حق نمیتواند کشتار کودکان و قصابی غیرنظامیان را توجیه کند.»
تأثیرات فوق نشان میدهد که ادبیات سیاسی مقام معظم در جنگ صهیونیستها علیه نوار غزه و بازتاب گسترده بینالمللی آن، توانسته است یکی از ضربههای مهم را به اسرائیل وارد کرده و بهعنوان یک پدافند مهم در مقابل سیاست دروغین اسرائیل در توجیه حملات وحشیانه خود به نوار غزه عمل کند.
عباسی با اشاره به حمایت از کودکان مخاصمات مسلحانه تأکید کرد: هرچند جنگها، بهطور طبیعی با خود زیانهای مادی، انسانی، اخلاقی و فرهنگی فراوانی بار میآورند و بیتردید همه حقوق کودکان را هدف قرار میدهد؛ حقوقی مانند حق بر حیات، حق بودن با خانواده و اجتماع، حق بر بهداشت، حق پیشرفت و تحصیل، حق بیطرف ماندن و تحت حمایت بودن. میزان تلفات غیرنظامیان را در جنگهای کنونی، نود درصد برآورد میکنند. بنابر آمار «یونیسف»، در دهه گذشته حدود دو میلیون کودک در اثر جنگ کشته شدهاند و سه برابر آن یعنی شش میلیون نفر در اثر جراحتهای وارده کاملاً ناتوان شده یا آسیب جدی دیدهاند و حدود یک میلیون از آنان خانواده خود را از دست دادهاند. هشت الی ده هزار کودک در اثر انفجار مینهای زمینی کشته شده و یا نقص عضو شدهاند. نزدیک سیصد هزار کودک زیر هجده سال از پسر و دختر در سی درگیری موجود در مناطق مختلف جهان، بهعنوان سرباز بهکار گرفته میشوند و از آنان بهعنوان رزمنده، پیک، گزارشگر، باربر، آشپز و ارائه خدمات جنسی بهرهکشی میکنند.
اسناد متعددی در حقوق بینالملل از حقوق کودکان در مخاصمات مسلحانه حمایت کرده است. این اسناد را میتوان در دو حوزه حقوق بینالملل بشردوستانه و حقوق بینالملل بشر، معرفی نمود.
در زمینه حقوق بینالملل بشردوستانه، کنوانسیونهای چهارگانه 1949 ژنو و دو پروتکل الحاقی 1977م آن، در موارد متعدد از کودکان حمایت کردهاند. این حمایتها را میتوان در حمایت عام و خاص طبقهبندی کرد.
حقوق بشردوستانه حقوق حمایتی است و «حمایت»، قلب این شاخه از حقوق است. مقصود از حمایت عام آن است که افراد بدون توجه به خصوصیات فردی، شغلی، جنسی و نژادی و مذهبی از همه فعالیتهای بشردوستانهای که بهمنظور حفاظت از جمعیتهای غیرنظامی بهعمل میآید، برخوردار گردند. کودکان در معاهدات حقوق بشردوستانه، افزون بر آن که اصولاً غیرنظامیاند و نباید به آنان تعرض شود، به دلیل آسیبپذیر بودن از حمایت برخوردارند. آنان به تصریح پروتکل ، باید مورد احترام خاص قرار گیرند و در برابر هرگونه حمله، محترمانه حمایت شوند.
هدف حمایت خاص از کودکان، حفظ آنان در برابر هرگونه زیانهای روحی و جسمی است. بر همین اساس، اسناد حقوق بشردوستانه علاوه بر حمایت از شخص کودک، از مادران آنان نیز حمایت کرده است. کودکان زیر سن پانزده سال، زنان باردار و مادران کودکان زیر هفت سال، از هرگونه رفتار ممتاز برخوردارند. چنانچه کودکان زیر پانزده سال، بهطور مستقیم در مخاصمات شرکت کنند و در اختیار طرف دیگر قرار گیرند، خواه اسیر جنگی باشند یا خیر، از حمایت خاص برخوردارند.
مطابق بندهای چهارگانه ماده 38 کنوانسیون حقوق کودک، دولتها باید قواعد حقوق بشردوستانه را درباره کودکان رعایت نمایند و همه اقدامات ممکن را در جهت مشارکت نکردن مستقیم کودکان زیر پانزده سال در مخاصمات بهعمل آورند و در سنین پانزده تا هجده سال، اولویت را برای سن بالاتر در نظر گیرند و نیز همه کارهای لازم را در مراقبت از کودکانی که از مناقشات مسلحانه آسیب میبینند، بهعمل آورند. همچنین، مطابق ماده 39 دولتها متعهدند در بازپروری سریع کودکان قربانی، از جمله قربانیان مخاصمات مسلحانه، تسریع نمایند.
همچنین، ماده 8 اساسنامه دیوان کیفری بینالملی، بهکارگیری کودکان زیر پانزده سال در جنگهای بینالمللی یا داخلی و یا بهکارگیری آنان توسط گروههای مسلح غیردولتی، حملات عمدی به بیمارستانها و مدارس، تجاوز جنسی و دیگر خشونتهای جنسی علیه کودکان را جنایت جنگی دانسته است و برای رسیدگی به اینگونه جرایم صلاحیت دارد.
شورای امنیت سازمان ملل متحد از سال 1999م تا 2005م در شش قطعنامه خود از تأثیر زیانبار مناقشات مسلحانه بر کودکان و پیآمدهای درازمدت آن بر توسعه، صلح و امنیت بینالمللی، تا ضرورت برداشتن گامهای بیشتر در این باره و تهیه گزارش و نظارت تأکید کرده است.